Jak plastik i chemia migrują z opakowań do naszego jedzenia?
Czy opakowania są neutralne dla żywności?
Opakowania, które mają bezpośredni kontakt z żywnością, podlegają odpowiednim regulacjom. Muszą być odpowiednio sprawdzone i oznakowane. Jednak nawet taka weryfikacja nie oznacza, że substancje nie migrują z folii do jedzenia, które następnie spożywamy. Tymi substancjami są nie tylko cząsteczki mikroplastiku, ale i związki chemiczne takie jak ftalany czy BPA.
Czego nie weryfikują kontrole?
Nawet jeśli ilość substancji migrujących z danego opakowania jest dla nas bezpieczna, to kontrole nie sprawdzają wszystkiego. Np. co dzieje się, gdy mamy do czynienia z wieloma produktami w plastiku różnego rodzaju albo jaka jest liczba tych substancji w naszym organizmie po latach spożywania pakowanych produktów.
Kontrole obejmują wyłącznie produkty z Europy — żywność spoza UE nie podlega tym samym regulacjom.
Niebezpieczny wpływ substancji stwierdza się po latach badań. Dopiero w 2012 roku Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zakazała w USA butelek dla niemowląt z BPA. Jego użycie w obecnym stężeniu powinno być bezpieczne dla dorosłych, ale może zagrażać niemowlętom.
Kontrole nie weryfikują, jak dane opakowanie reaguje z konkretnym rodzajem żywności ani nie sprawdza ilości migrujących substancji do jedzenia po długim czasie, np. w napoju zamkniętym w puszce przez wiele miesięcy.
Badania zależą od metodologii, a ich wyniki po czasie mogą zostać podważone. Tak stało się w przypadku badań stężenia BPA w moczu. Naukowcy ustalili, że obecność BPA w naszych organizmach jest na bezpiecznym poziomie i wynosi ok. 1,2 nanograma na mililitr (ng/ml). Jednak według badań nowej metody testowania opracowanej przez naukowców z Waszyngtonu, stężenie BPA tak naprawdę jest… 44 większe i wynosi 51,99 ng/ml!
Na migrację cząsteczek ma wpływ wysoka temperatura, o czym producenci nie informują. Dlatego właśnie odradza się podgrzewać żywność w plastikowych opakowaniach lub pudełkach!
BPA
Bisfenol A jest wykorzystywany w różnego rodzaju tworzywach, m.in. w opakowaniach na żywność i kubkach.
“W badaniach zdrowia publicznego na populacjach ludzkich, ekspozycja na BPA była związana ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, raka piersi i prostaty, bezpłodności i wad wrodzonych oraz opóźnionego lub w inny sposób zakłóconego dojrzewania. U kobiet w ciąży BPA łatwo przenika przez łożysko, potencjalnie uszkadzając wzrost płodu i zwiększając ryzyko otyłości i raka.”
BPA cały czas używa się do produkcji opakowań, bo nie ma oficjalnego zakazu dla producentów. Jedne badania mówią o jego szkodliwości i braku możliwości kontrolowania stężenia BPA w organizmie. Natomiast inne zapewniają, że w małym stężeniu BPA jest niegroźny.
Ryż w woreczkach
Woreczki, do których pakowany jest ryż oraz kasze, może zawierać właśnie BPA. Podczas obróbki termicznej cząsteczki bisfenolu A migrują z woreczka do jedzenia. Im większa temperatura, tym stężenie BPA jest wyższe.
Dlatego nie powinno się poddawać obróbce termicznej takiego rodzaju opakowań (gotując w wodzie ani podgrzewając w mikrofali czy piekarniku).
Substancje migrują również w niskich temperaturach, dlatego nawet kupując ryż czy kaszę w woreczkach i przechowując je w domu, powinniśmy przesypać ich zawartość do szklanych pojemników.
Co robi nam mikroplastik?
Działanie mikroplastiku na ludzkim organizm wciąż nie jest dokładnie zbadane. Tworzywa syntetyczne mają zróżnicowane struktury i zawierają wiele związków chemicznych, dlatego ich efekty mogą być bardzo różne.
Mikroplastik można znaleźć w glebie, w wodzie, morzach, oceanach, w mięsie, mleku, krwi ludzi oraz zwierząt.
Im dłużej i częściej używamy plastiku oraz spożywamy jedzenie opakowane w tworzywa sztuczne, tym więcej kumuluje się go w naszych organizmach.
A inne opakowania?
Substancje migrują z różnych tworzyw syntetycznych do żywności, dlatego unikajmy, a już na pewno nie podgrzewajmy tych opakowań:
- plastikowych pojemników
- rękawów lub torebek do pieczenia
- puszek z napojami lub żywnością
- styropianowych lub plastikowych opakowań z jedzeniem na wynos
- butelek na mleko dla niemowląt
- plastikowych butelek wielorazowych
Czy da się uniknąć sztucznych opakowań?
Lepszym rozwiązaniem będzie żywność w opakowaniach z papieru lub kartonu, które są bardziej neutralne dla jedzenia. W sklepach z produktami na wagę można dostać ryż, kasze i makarony bez opakowania.
Nawet kupując produkty w plastikowych woreczkach lepiej gotować je luzem w wodzie.
Jeśli przetrzymujemy w kuchni zapas suchych produktów, warto przesypać je np. do szklanego słoika.
Źródła: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25813067/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31299621/
https://www.theguardian.com/environment/2022/jul/08/microplastics-detected-in-meat-milk-and-blood-of-farm-animals
https://time.com/5744817/bpa-levels-in-humans/
https://mamachemik.pl/ile-plastiku-zjadasz-w-ciagu-roku/
Grafiki pochodzą ze stron:
https://scitechdaily.com/science-made-simple-what-are-microplastics/
https://costa.pl/papiery-i-rekawy-do-pieczenia/41521-rekaw-do-pieczenia-3m1m-gratis-z-klipsami-duzy–4014100002242.html#group=product&photo=38617
